Kamerbrief economische maatregelen coronavirus
1.2 Verruiming van de Borgstelling MKB-kredieten (BMKB)
Bedrijven – en met name het mkb – kunnen in liquiditeitsproblemen komen als gevolg van het coronavirus en bredere economische effecten. Banken en andere financiers kunnen bedrijven helpen door tijdelijke verstrekking van een overbruggingskrediet of een ophoging van het Rekening Courantkrediet (RC-krediet). Ook opschorting van aflossingen van bestaande kredietlijnen is een mogelijkheid die financiers zelf kunnen treffen. Indien de problemen toenemen kunnen maatregelen nodig zijn om mkb’ers te ondersteunen.
De staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (EZK) streeft er daarom naar om per eind maart met een tijdelijke verruiming van de BMKB de risico’s mitigeren, zodat bedrijven met een gezond toekomstperspectief gefinancierd kunnen blijven. Dit na consultatie van de Nederlandse Vereniging van Banken en het bedrijfsleven. Met de BMKB staat de overheid voor een deel borg voor bedrijven die een lening willen afsluiten, maar aan de betrokken financier (met name banken) niet genoeg zekerheden kunnen bieden.
De bedrijven die worden geraakt door de gevolgen van het coronavirus en daardoor in liquiditeitsproblemen komen, kunnen tijdelijk rekenen op extra gunstige voorwaarden onder de BMKB. Er komt een nieuwe tijdelijke (geldig tot 1 april 2021) maatregel – die voor de brede doelgroep mkb-bedrijven zal worden ingezet – waarmee de Staat een hoger garantieaandeel aanbiedt in de BMKB. In de huidige regeling betreft het borgstellingskrediet 50% van het krediet dat de financier (vaak een bank) verstrekt. De borg van de overheid bedraagt 90% van dit borgstellingskrediet. Voor deze maatregel wordt de omvang van het borgstellingskrediet in de BMKB verhoogd van 50% naar 75%. Deze maatregel kan benut worden door bedrijven en is bestemd voor overbruggingskrediet of verhoging rekening courant-krediet bij een financier, met een maximale looptijd van 1 jaar. Ook een aantal overige voorwaarden in de BMKB zal worden versoepeld. Dit helpt bedrijven om aan hun dagelijkse betaalverplichtingen te kunnen blijven voldoen. De totale kosten van deze maatregel in de BMKB worden geraamd op tussen de 20 en 25 miljoen euro.
Verder is transparante communicatie vanuit de overheid richting de ondernemer van belang om onduidelijkheden te voorkomen. Daarom heeft het kabinet nauw contact met brancheverenigingen, ondernemersverenigingen VNO-NCW en MKB-Nederland en de Kamer van Koophandel. Ondernemers zijn zelf ook heel alert. Dat is goed. Natuurlijk kunnen zij ook vragen hebben. Het kabinet vindt het belangrijk dat zij op een centrale plek terecht kunnen. Naast de informatie op de websites Rijksoverheid.nl/coronavirus en het RIVM kunnen zij ook bellen met het adviesteam van de Kamer van Koophandel via telefoonnummer 0800-2117. De informatievoorziening aan ondernemers wordt voortdurend aangevuld en aangescherpt op basis van de binnengekomen vragen. Datzelfde geldt voor de informatievoorziening over arbeidsomstandigheden. Werkgevers hebben vele praktische vragen over hoe de algemene richtlijnen van het RIVM naar de concrete situatie op de werkvloer vertaald kunnen worden. Bedrijfsartsen, arbodiensten of de arbo-kerndeskundigen kunnen de werkgever bij die vertaalslag helpen. SZW is in overleg met deze arbo-professionals om de informatievoorziening zo goed mogelijk te laten verlopen.
1.3 Begrotingsbeleid en automatische stabilisatie
De Nederlandse overheidsfinanciën staan er goed voor. Dit betekent dat we alle maatregelen kunnen nemen die we momenteel noodzakelijk achten. Als er aanvullend beleid nodig is, dan is daar ook de ruimte voor. De Nederlandse begrotingssystematiek is gericht op het automatisch stabiliseren van de economie; er hoeft niet bezuinigd te worden bij economische tegenslag. Dit betekent dat economische schokken eventueel direct worden opgevangen door hogere WW-uitgaven en bijstand, en lagere belastinginkomsten (zoals de btw). Waar verder de medische beheersing van het virus noopt tot noodzakelijke maatregelen die leiden tot een extra budgettair beslag in het Rijksbrede beeld, bijvoorbeeld ten behoeve van medewerkers in de zorg, past het kabinet deze in. Bij een uitbraak van een epidemie is het soms nodig om op zeer korte termijn besluiten te nemen, besluiten die ook binnen de zorgsector financiële gevolgen zullen hebben. Vanzelfsprekend zullen we doen wat nodig is.
1.4 Fiscaliteit
Om ervoor te zorgen dat ondernemers liquiditeitsproblemen het hoofd kunnen bieden, is er de mogelijkheid tot het verzoek om bijzonder uitstel van betaling in de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting en loonbelasting. De Belastingdienst zal uitstel van betaling verlenen als de ondernemer schriftelijk motiveert dat hij door de coronacrisis in de problemen is gekomen. Zodra het verzoek om uitstel bij de Belastingdienst binnen is, zet de Belastingdienst de invordering stil. Individuele beoordeling van het verzoek vindt later plaats. De gebruikelijke vereisten voor het verlenen van uitstel blijven gelden. Om ondernemers tegemoet te komen zal de Belastingdienst de komende tijd een verzuimboete voor het niet (tijdig) betalen achterwege laten of terugdraaien. De behandeling van verzoeken om uitstel moet handmatig plaatsvinden, zodat behandeltijden kunnen oplopen indien veel verzoeken binnenkomen.
Daarnaast betalen ondernemers nu belasting op basis van een voorlopige aanslag inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. Ondernemers die een lagere winst verwachten door de coronacrisis kunnen een verzoek indienen voor een verlaging van de voorlopige aanslag, zodat ze meteen minder belasting gaan betalen. Deze verzoeken zullen door de Belastingdienst worden ingewilligd.