Kamerbrief economische maatregelen coronavirus
1.5 Monitoren van financiële markten
Zoals hierboven beschreven kunnen de economische gevolgen van het coronavirus (ook) bedrijven raken. Dit kan tot gevolg hebben dat bedrijven tijdelijk extra liquiditeit nodig hebben of tijdelijk meer moeite hebben om bestaande leningen af te betalen. Afhankelijk van de mate waarin dat gebeurt, heeft dit impact op financiële instellingen. Er zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet om de financiële sector weerbaarder te maken. Zo zijn buffers opgebouwd die banken helpen om kredietverlening in stand te houden en eventuele verliezen op te vangen. De Nederlandse financiële sector staat er dan ook goed voor en kan tegen een stootje. Daarnaast nemen financiële instellingen continu maatregelen om de continuïteit van kritieke processen te waarborgen.
Hoewel ondernemingen de eerste problemen ondervinden van het coronavirus, zijn er op dit moment geen concrete signalen dat er sprake is van grootschalige (betalings)problemen bij ondernemingen en hun kredietverleners, of andersoortige stress bijvoorbeeld op de interbancaire markten. Dat kan in de toekomst uiteraard veranderen. Daarom is het van belang om waakzaam te zijn. De Europese Centrale Bank (ECB), De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) monitoren de situatie. Het kabinet onderhoudt nauw contact met DNB en AFM. Ook vindt er op korte termijn op initiatief van DNB, samen met het ministerie van Financiën en AFM, overleg plaats met de financiële sector. Het doel van het overleg is om te bespreken hoe het coronavirus de sector raakt en laatste ontwikkelingen te bespreken.
2. Maatregelen op internationaal en Europees niveau
Ook op internationaal vlak wordt in verschillende gremia overlegd over de te nemen maatregelen om de economische gevolgen van het coronavirus te mitigeren. Gezien het mondiale karakter van de uitbraak is het kabinet van mening dat dergelijke gremia van groot belang zijn voor het uitwisselen van informatie tussen landen en instellingen, alsmede de coördinatie van beleid.
Zo heeft op 4 maart jl. een telefonische vergadering plaatsgevonden van het International Monetary and Financial Committee (IMFC) en de Eurogroep over de economische en financiële ontwikkelingen als gevolg van het coronavirus. De Eurogroep heeft een verklaring aangenomen waarin het de nationale maatregelen die lidstaten nemen ten behoeve van het bestrijden van het virus verwelkomt, evenals de stappen die de Europese Commissie zet om informatie-uitwisseling te coördineren. Ook is in de verklaring opgenomen dat bij de eerstvolgende Eurogroep de economische situatie en de mogelijke beleidsrespons besproken zal worden. In het IMFC is gesproken over de economische impact van het coronavirus, de nationale maatregelen die zijn genomen en over samenwerking tussen de leden om de gevolgen van het coronavirus virus te mitigeren. Het IMFC riep het IMF op om zijn beschikbare instrumentarium indien nodig te gebruiken om landen die gevolgen ondervinden van de uitbraak te ondersteunen.
Op dinsdag 10 maart jl. heeft een videoconferentie plaatsgevonden met de leden van de Europese Raad naar aanleiding van de verspreiding van het coronavirus; uw Kamer ontvangt hiervan een separaat verslag. Tijdens deze bespreking is voor wat betreft de economische impact verwezen naar de Eurogroep en Ecofin van 16 en 17 maart a.s. Tot slot heeft de Europese Commissie de leden van de Europese Raad geïnformeerd over haar voornemen om een voorstel aan de Raad en het Europees Parlement te doen voor een Corona Response Investment Initiative. Dit is naast bestaande instrumenten in de Europese begroting om te kunnen reageren op dergelijke knelpunten zoals het Europese Solidariteitsfonds en de Europese Noodhulpreserve.
De komende tijd zal ook in ander internationaal verband vaker gesproken worden over het mitigeren van de economische gevolgen als gevolg van het coronavirus. De Kamer zal hierover via de gebruikelijke kanalen worden geïnformeerd.
3. Vervolg
Zoals reeds boven aangegeven zal het kabinet de economische situatie rondom het coronavirus nauwlettend blijven volgen, in nauwe samenwerking met de relevante nationale en internationale instituties, en indien nodig tijdig alle noodzakelijke en passende vervolgmaatregelen treffen. Het kabinet zal waar ontwikkelingen zich voordoen tijdig, duidelijk en transparant communiceren.
Eric Wiebes
Minister van Economische Zaken en Klimaat
Wopke Hoekstra
Minister van Financiën
Wouter Koolmees
Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid